Ақтөбедегі алкоголизм мәселесі: себептері, салдары және шешімдері
Казинформ ақпарат агенттігінің журналисі Алтынай Сағындықова Ақтөбе қаласының нарколог дәрігері Әлия Бекбергеновамен алкогольге тәуелділік туралы сұхбат өткізді. Бұл сұхбатта алкоголизмнің себептері, оның денсаулыққа тигізетін әсері және осы тәуелділікті емдеу жолдары талқыланды.
Жастар арасындағы алкоголизм: алаңдатарлық жағдайлар
Ақтөбе қаласында 20-45 жас аралығындағы жастар арасында алкогольге тәуелділік жағдайларының көбеюі байқалады, әсіресе жұмысқа жарамды тұрғындар арасында. Әлия Бекбергенованың айтуынша, бүгінгі таңда өңірде 3 мыңға жуық адам алкогольге тәуелділікке байланысты есепте тұр, олардың арасында жастар мен әйелдер де бар. Ең алаңдатарлық жағдай – бұл тәуелділіктің еңбек жолын енді бастаған адамдар арасында жиі кездесуі.
Экономикалық қиындықтар, жұмыссыздық және әлеуметтік тұрақсыздық салдарынан адамдар уақытша жұбаныш ретінде алкогольге жүгінеді, бірақ бұл өмірге қатты зиян келтіреді. Дәрігердің айтуынша, алкоголь тек ішкі органдарға (бауыр, бүйрек, жүрек) зиян келтіріп қана қоймай, сонымен бірге психикалық бұзылуларды да тудырады, бұл адамды толық тәуелділікке алып келеді.
Алкогольге тәуелділіктің себептері
Әлия Бекбергенова сұхбат барысында, әсіресе жастардың неге алкогольге тәуелді болатыны туралы өз бақылауларымен бөлісті. Негізгі себептердің бірі – әлеуметтік қысым, жұмыссыздық және отбасылық қиындықтар. Көптеген науқастар ішімдікті өз мәселелерін шешу үшін немесе жұмыстағы стресспен күресу мақсатында бастағандарын айтады. Оқуға түсе алмаған немесе жұмыс таба алмаған жастар алкогольді жұбаныш ретінде көреді.
Әсіресе, бұл жағдай жас әйелдер арасында айқын көрініс табады. Дәрігерлер 25-40 жас аралығындағы әйелдердің гормоналды өзгерістерге немесе отбасылық қақтығыстарға байланысты ішімдікке әуес болатынын жиі байқайды. Жеке өмірдегі мәселелер, жақындардың қолдауының болмауы және өз мәселелерінен алшақтаудың жолын іздеу әйелдерді алкогольге жылдам тәуелділікке алып келеді. Сонымен қатар, әйелдер үшін екі жыл ішінде алкоголь қайтымсыз зиян келтіруі мүмкін, ал ер адамдарда бұл процесс төрт-бес жылға созылады.
Алкоголизмнің салдары: психикалық және физикалық денсаулық
Алкоголизм тек тәуелді адамның ғана емес, оның айналасындағы адамдардың да өміріне елеулі зардаптар әкеледі. Әлия Бекбергенова атап өткендей, емделуге келетін науқастар жиі ауыр жағдайда болады. Алкоголь ағзаға күшті токсикалық әсер етеді, бұл орталық жүйке жүйесіне зиян келтіріп, токсикалық энцефалопатия сияқты ауруларды тудырады, бұл кейде салдануға немесе басқа да ауыр жағдайларға алып келеді.
Алкогольге тәуелді әйелдер тек өз денсаулығына ғана қауіп төндірмейді, сонымен бірге отбасыларын да бұзады. Дәрігерлердің тәжірибесінде аналар балаларын қараусыз қалдырып, әлеуметтік қызметтердің араласуын қажет ететін жағдайлар жиі кездеседі. Мұндай жағдайларда дәрігерлер тек пациентпен ғана емес, оның отбасымен де жұмыс істеп, жан-жақты қолдау көрсетеді.
Мәселенің шешу жолдары
Әлия Бекбергенова алкоголизм мәселесі тек медициналық шаралармен ғана шешілмейтінін атап өтті. Бұл мәселеге кешенді түрде қарау қажет, оның ішінде отбасындағы тәрбиеден бастап, алдын алу шараларына дейінгі қадамдар болуы тиіс. Ата-аналардың балаларына деген назары, олармен қарым-қатынасы өте маңызды рөл атқарады. Дәрігер қазіргі отбасының жиі жеке өмірге басымдық беретінін айтты: ата-аналар жұмыспен айналысады, ал балалар телефондарда көп уақыт өткізеді, бұл эмоционалдық байланысты әлсіретеді.
Балаларға жауапкершілік пен салауатты өмір салтына құрметпен қарауды ерте жастан үйрету керек. Білім беру мекемелері, мектептер мен колледждер де жастарды тәрбиелеуде белсенді рөл атқаруы тиіс, олар тек академиялық білім беріп қана қоймай, қиын сәттерде қолдау көрсетуді де мақсат етуі керек.
Емдеу және реабилитацияның маңыздылығы
Алкоголизмді емдеу — ұзақ әрі қиын процесс. Дәрігер клиникадағы пациенттердің реабилитациясы бірнеше кезеңнен тұратынын айтты. Бірінші кезеңде пациенттер шамамен 20 күн бойы медикаментозды ем қабылдайды. Екінші кезеңде медициналық-әлеуметтік реабилитация басталады, мұнда науқастар психологиялық мәселелермен күресуге үйреніп, қоғамға қайта оралуға дайындалады.
Әлия Бекбергенованың айтуынша, отбасылық қолдау емдеу процесінде өте маңызды рөл атқарады. Жақындарының қолдауына ие болған пациенттер әлдеқайда жылдам қалпына келіп, қалыпты өмірге оралады. Алайда, егер пациент пен оның отбасы өзгерістерге дайын болмаса, реабилитация процесі ұзаққа созылып, тіпті нәтиже бермеуі де мүмкін.
Қорытынды
Алкоголизм — тек тәуелді адамдарға ғана емес, бүкіл қоғамға қатысты үлкен мәселе. Бұл кешенді шешімді қажет ететін мәселе, оның ішінде алдын алу, емдеу және реабилитация шараларын біріктіру қажет. Алкогольге тәуелділікпен бетпе-бет келген әр адам кәсіби мамандар мен жақындарының қолдауына мұқтаж. Осылайша ғана біз алкоголизмге қарсы күресте табысқа жете аламыз.
Бүгінгі таңда Ақтөбеде 3 мыңға жуық адам алкоголизммен есепте тұр, және бұл көрсеткіш өсуде. Бұл жастар мен отбасылармен жұмыс істеуді күшейтудің маңыздылығын көрсетеді, болашақ ұрпақ үшін осы тәуелділіктің таралуын болдырмау және оның салдарын азайту қажет.
Сұхбатқа сілтеме: kaz.inform.kz
